Kéo dài tuổi thọ thiết bị luôn là ưu tiên hàng đầu đối với bất kỳ tổ chức nào phụ thuộc vào hệ thống và máy móc trong tòa nhà. Các hệ thống HVAC, thang máy, máy phát điện hay thiết bị chuyên dụng đều là khoản đầu tư lớn. Thiết bị hoạt động càng lâu ở mức hiệu suất cao thì lợi tức trên khoản đầu tư đó càng lớn.
Tuy nhiên, tuổi thọ thiết bị không đến một cách ngẫu nhiên. Nó đòi hỏi kế hoạch rõ ràng, bảo trì chủ động và sử dụng tài nguyên hợp lý. Việc kéo dài tuổi thọ thiết bị không chỉ giúp giảm chi phí thay thế mà còn nâng cao an toàn, tính bền vững và độ tin cậy lâu dài.
Ý chính
-
- Hiểu rõ điểm xuất phát: Đánh giá hiệu suất ban đầu
- Thực hiện bảo trì dự phòng và dự đoán
- Theo dõi, giám sát và tối ưu việc sử dụng thiết bị
- Giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động bằng phối hợp hiệu quả
- Chú trọng đào tạo, an toàn và vận hành đúng cách
Hiểu rõ điểm xuất phát: Đánh giá hiệu suất ban đầu
Trước khi kéo dài tuổi thọ thiết bị, nhà quản lý hạ tầng cần biết rõ tình trạng hiện tại. Đây là cơ sở để đánh giá mức sử dụng, thời gian nhàn rỗi và những điểm dễ hỏng hóc.
Các dữ liệu cần thu thập và phân tích gồm:
-
Tần suất sử dụng: Thiết bị hoạt động bao nhiêu lần trong một khoảng thời gian.
-
Thời gian nhàn rỗi: Thời gian thiết bị không được sử dụng giữa các nhiệm vụ.
-
Lịch sử bảo trì: Hồ sơ về sửa chữa, nâng cấp và sự cố trước đây.
-
Mức tiêu thụ năng lượng: Theo dõi các dấu hiệu hao phí cho thấy sự mài mòn.
Ví dụ: Nếu máy chiller thường xuyên chạy vượt công suất, điều đó cho thấy tải phân bổ chưa hợp lý. Phát hiện sớm sẽ giúp điều chỉnh và ngăn ngừa sự cố tốn kém.
📌Điểm mấu chốt: Hiểu rõ baseline là bước đầu tiên để đưa ra quyết định thông minh nhằm kéo dài tuổi thọ thiết bị.
Thực hiện bảo trì dự phòng và dự đoán
Chuyển đổi từ sửa chữa bị động sang bảo trì dự phòng và bảo trì dự đoán là một trong những cách hiệu quả nhất để kéo dài tuổi thọ thiết bị.
-
Bảo trì dự phòng (PM): Lên lịch kiểm tra, vệ sinh, bôi trơn và thay thế linh kiện trước khi xảy ra sự cố.
-
Bảo trì dự đoán (PdM): Sử dụng cảm biến IoT, phân tích rung động và giám sát thời gian thực để dự đoán lỗi trước khi chúng xảy ra.
Ví dụ:
-
Thay bộ lọc HVAC mỗi 3 tháng để tránh tắc nghẽn luồng khí.
-
Sử dụng cảm biến phân tích dầu trong máy phát điện để phát hiện sớm tình trạng nhiễm bẩn.
-
Ứng dụng hệ thống quản lý bảo trì bằng máy tính (CMMS) để tự động hóa lịch bảo trì, đảm bảo tuân thủ và lưu trữ hồ sơ chi tiết.
📌 Điểm mấu chốt: Bảo trì có kế hoạch giúp giảm thời gian ngừng hoạt động, hạn chế lỗi và giúp thiết bị đạt hoặc vượt tuổi thọ dự kiến.
Theo dõi, giám sát và tối ưu việc sử dụng thiết bị
Việc sử dụng sai hoặc thiếu giám sát thường dẫn đến hao mòn không cần thiết và hỏng hóc sớm. Theo dõi và quản lý thiết bị giúp đảm bảo chúng được dùng hiệu quả và đồng bộ.
Lợi ích của việc theo dõi thiết bị:
-
Xác định vị trí: Giảm thiểu chậm trễ do thất lạc công cụ hoặc máy móc.
-
Hiểu rõ mức độ sử dụng: Cho thấy thiết bị nào bị khai thác quá mức hoặc chưa được tận dụng.
-
Phân tích xu hướng: Xác định các vấn đề và điểm nghẽn lặp lại.
Ví dụ: Nếu máy bơm ở một khu vực hoạt động quá tải trong khi máy khác nhàn rỗi, phân bổ lại tải sẽ kéo dài tuổi thọ. Trong trường hợp thuê thiết bị, theo dõi tình trạng hoàn trả giúp giảm chi phí và hạn chế trễ hạn.
📌 Điểm mấu chốt: Tối ưu việc sử dụng giúp ngăn ngừa quá tải, cân bằng khối lượng công việc và tối đa hóa giá trị tài sản.
Giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động bằng phối hợp hiệu quả
Thời gian ngừng hoạt động không chỉ ảnh hưởng đến năng suất mà còn làm giảm tuổi thọ thiết bị. Mỗi phút nhàn rỗi hoặc bị quá tải đều tạo thêm áp lực lên hệ thống.
Cách quản lý cơ sở có thể giảm downtime:
-
Điều phối việc sử dụng thiết bị giữa các ca và phòng ban.
-
Ưu tiên thiết bị quan trọng cho hoạt động cốt lõi.
-
Kiểm tra dự phòng trước các dự án hoặc nhiệm vụ lớn.
Ví dụ: Luân phiên sử dụng nhiều thang máy vào giờ thấp điểm giúp cân bằng hao mòn. Tương tự, sắp xếp lịch hoạt động hợp lý cho hệ thống chiller HVAC giúp tránh tình trạng quá tải ở một máy và duy trì làm mát đồng đều trong tòa nhà.
📌 Điểm mấu chốt: Lập kế hoạch và phối hợp thông minh giúp giảm áp lực nhàn rỗi, ngăn ngừa quá tải và kéo dài độ tin cậy thiết bị.
Chú trọng đào tạo, an toàn và vận hành đúng cách
Ngay cả chiến lược bảo trì tốt nhất cũng có thể thất bại nếu nhân viên vận hành sai. Sai sót của con người là nguyên nhân hàng đầu khiến thiết bị hỏng sớm.
Thực hành tốt nhất bao gồm:
-
Tổ chức đào tạo định kỳ cho nhân viên về quy trình vận hành.
-
Cung cấp sổ tay O&M rõ ràng và cập nhật để tránh phỏng đoán.
-
Thực thi nghiêm ngặt quy trình an toàn khi khởi động, tắt máy và quản lý tải.
-
Xây dựng kênh phản hồi để kỹ thuật viên báo cáo kịp thời bất thường.
Ví dụ: Nếu nhân viên không tuân thủ quy trình làm nguội khi tắt máy phát điện, thiết bị có thể hỏng sớm. Với đào tạo đúng cách, họ sẽ hiểu vì sao những bước này rất quan trọng trong việc kéo dài tuổi thọ.
📌 Điểm mấu chốt: Nhân viên được đào tạo bài bản và tuân thủ an toàn chính là tuyến phòng thủ đầu tiên để bảo vệ tài sản và tối đa hóa tuổi thọ thiết bị.
Kết luận
Kéo dài tuổi thọ thiết bị không phải là may mắn mà là kết quả của những hành động có kế hoạch. Thông qua việc xác định baseline, áp dụng bảo trì dự phòng và dự đoán, theo dõi sử dụng, giảm downtime và đào tạo nhân viên, các nhà quản lý cơ sở có thể nâng cao hiệu suất và độ bền của tài sản.
Những chiến lược này không chỉ mang lại lợi ích về chi phí mà còn góp phần đảm bảo an toàn, hỗ trợ mục tiêu bền vững và duy trì độ tin cậy lâu dài. Với các tổ chức quản lý cơ sở hạ tầng quan trọng, tuổi thọ thiết bị chính là chìa khóa cho sự bền vững và hiệu quả vận hành.
